College Lansingerland verzint argumenten om poller Herenstraat langer omlaag te houden.

Zoals ook al in de vorige blogpost beschreven wil het college van Lansingerland in het herziene mobiliteitsplan maar twee concrete maatregelen nemen: Het openstellen van de Noordeindseweg op de rotonde in noordelijke richting en het verder verruimen van de vensterstijden van de poller in de Herenstraat. Over de tweede maatregel schrijft het college het volgende:

“De openingstijden van de poller in de Herenstraat in grotere mate aan te passen aan de openingstijden van de winkels en deze in principe tussen 12.00 en 19.00 uur te activeren (paal omhoog). De openingstijden worden kenbaar gemaakt op dynamische informatiedisplays en de locatie wordt gehandhaafd.”

Op zoek naar de motivatie en de argumenten daarvoor is eigenlijk maar bitter weinig te vinden. In het hoofdstuk Argumenten in het concept-raadsvoorstel staat het volgende:
2.1 De poller in de Herenstraat is bedoeld het functioneren van het winkelcentrum te ondersteunen.
Bij de ontwikkeling van het centrum is een ongestoorde veilige verbinding voor het winkelend publiek tussen het oostelijk en het westelijk deel van het centrum steeds uitgangspunt geweest en dat blijft zo.
en
2.2 Het sluiten van de poller (omhoog) buiten drukke winkeluren heeft geen toegevoegde waarde.
Daarom kan de poller buiten openingstijden naar beneden blijven. Ook kan de poller worden gebruikt als er, buiten de winkeltijden, evenementen in het centrum zijn. Wel is het van belang dat de verkeersintensiteiten op de Herenstraat structureel minder dan 4000 mvt/etmaal blijven. Om te borgen dat de verkeersintensiteit op deze straat de kritische waarde niet structureel overschrijdt, wordt de verkeersintensiteit ter plaatse periodiek geteld.

Hoe het college hierbij komt, is een compleet raadsel. Kijken we naar het mobiliteitsplan uit 2008 dan staat daar niets over het ‘ondersteunen van het winkelcentrum’. Integendeel, er staat:
5.4 Leefbaarheid 
Op enkele oude linten (zie figuur 3.2) is op dit moment sprake van relatief hoge intensiteiten. In Berkel worden deze opgelost door de knip in de Herenstraat en de Noordeindseweg ter hoogte van de Planetenweg.

Ook het verskeersbesluit voor de knip in de Herenstraat zegt iets heel anders:

Lansingerland, ( 20-03-2009) is een visie vastgesteld over de verkeerscirculatie rondom het centrum van Berkel en Rodenrijs. Doel van deze visie is het verhogen van de verkeersveiligheid, het autoluw maken van het centrum en het verbeteren van de bereikbaarheid het centrum van Berkel en Rodenrijs. Dit verkeersbesluit geeft uitvoering aan de vastgelegde maatregelen in die visie.

Met het oog daarop hebben burgemeester en wethouders van gemeente Lansingerland besloten:

I. De Herenstraat af te sluiten voor al het verkeer tussen 0.00 en 07.00 uur en tussen 12.00 en 24.00 uur met uitzondering van (brom)fietsers door plaatsing van een beweegbare paal net ten noorden van de Nieuwstraat ter hoogte van de Noordeindseweg no 2, waarbij hulpdiensten toegang hebben met een transponder.[…]

Sterker nog: In 2011 is een overeenkomst gesloten tussen gemeente, winkeliers en bewoners van de Rodenrijseweg “vak 3” (Klapwijkseweg-Herenstraat) om een knip in de Herenstraat te realiseren om zo de verkeersintensiteiten op de Rodenrijseweg “vak 3” tot acceptabele waarden terug te brengen. Een andere optie was dan geweest om “vak 3” als éénrichtingsweg in te richten. Het doel was ook om de venstertijden van de poller op een later moment juist verder te reduceren, zodat de poller alléén tussen 07:00u en 09:00u omlaag zou gaan om zo bevoorrading mogelijk te maken, maar die verkeersbesluitprocedure is gestopt door een motie van de gemeenteraad in februari 2014. 

De enige reden waarom bij de poller venstertijden ingesteld zijn was om bevoorrading van winkels in het centrum mogelijk te maken. In die zin kun je wel spreken van “ondersteunen van het functioneren van het winkelcentrum“, maar het is het omdraaien van argumentatie en bovendien heel ver gezocht.

Berekeningen
Om een ingrijpende maatregel als het verruimen van de venstertijden in de Herenstraat mogelijk te maken, moet daar natuurlijk een gedegen onderbouwing tegenover staan. Wat is daarvan te vinden in het rapport van Grontmij/Goudappel-Coffeng:
  • Bij variant 1 (alle blokkades opheffen) geeft al een (kleine) indicatie: op sommige wegvakken vindt een verviervoudiging van de verkeersintensiteit plaats.
  • Bij variant 3 (doortrekken Berkelsdijkje) wordt kort gekeken naar het ombouwen van de poller tot permanente blokkade. Er blijken dan over de Wilhelminastraat 810 mvt/etm te rijden en op het Berkelsdijkje 300 mvt/etm bij te komen. Ruimere openingstijden van de poller wordt wel benoemd, maar niet ingevuld.
  • Bij variant 7 (Noordeindseweg open in Noordelijke richting en doortrekken Berkelsdijkje) wordt ruimere openstelling van de poller wel genoemd, maar niet gespecificeerd. Ook hier blijkt dat er een forse toename van het verkeer op de Herenstraat optreedt: van 1100 naar 3100 mvt/etm.
  • Bij variant 11 (nieuwe variant) is sprake van een éénrichtingscircuit in het centrum, waarbij de poller alleen in de spits omhoog gaat. De rijrichting in de Herenstraat is zuidelijk, terwijl de rijrichting op de Noordeindseweg (Wilgenlaan-rotonde) noordelijk blijft. Uit de berekeningen blijkt dat er dan over de Herenstraat 4500 mvt/etm gaan rijden.
Verder zijn er geen berekeningen te vinden die te maken hebben met de venstertijden van de poller. Je zou op zijn minst verwachten dat er aan de onderzoekers van Grontmij is gevraagd om met verschillende aanvullende scenario’s te rekenen, zoals “poller 100% omhoog” of “poller alleen in de spits(en) omhoog” om zo een weloverwogen afweging te kunnen maken.

Conclusie
Ook met de maatregel “poller in de Herenstraat langer omhoog” blijft het onduidelijk wat “nut en noodzaak” zijn van deze maatregel. Het college wil blijkbaar ook niet wachten tot verdere maatregelen uit de Horecanota 2014 hun effect hebben, zoals het creëren van een autoluw plein bij ‘t Vierkantje. Gekozen argumenten zijn niet onderbouwd, of in strijd met beleid en afspraken uit het verleden.
Dit is de tweede aflevering van een serie analyses van het nieuwe mobiliteitsplan voor Berkel.

College Lansingerland manipuleert er op los met nieuwe mobiliteitsplan

Op 1 december 2015 heeft het college van Lansingerland besloten om de Noordeindseweg bij de rotonde in één richting open te stellen richting Zoetermeer en om de poller in de Herenstraat minder lang omhoog te laten. Meer maatregelen komen er niet, of het zijn maatregelen als: “Daar moeten we nog verder naar kijken.”
Op woensdag 16 december werd in één bundel op de gemeentelijke website geplaatst:
  • de peiling van het burgerpanel over de doelstellingen van het mobiliteitsbeleid
  • de peiling van het burgerpanel over het in kaart brengen van de mogelijke varianten
  • het onderzoek van Grontmij in samenwerking met Goudappel-Coffeng over de verschillende varianten van de verkeerscirculatie
  • het concept-raadsvoorstel, met de maatregelen en de motivatie ervan.
Het concept-raadsvoorstel bevat helaas veel aannames en niet onderbouwde argumenten. Ook worden argumenten die negatief zijn weggelaten (“halve waarheden”). Te veel om nu hier te behandelen. Waar het hier om gaat is dat cijfers worden gemanipuleerd om het te laten lijken dat er veel draagvlak is voor openstelling van de Noordeindseweg.
Een mooi voorbeeld is te vinden op pagina 4 van het raadsvoorstel:
Het openstellen van de Noordeindseweg in één richting (variant 8)
Met deze openstelling in één richting en gelijktijdig inrichten van de Noordeindseweg als erftoegangsweg gaan de intensiteiten op het noordelijk deel van de Noordeindseweg van 500 naar 2.600 mvt/etmaal. Op het drukke deel van de Noordeindseweg (tussen Wilgenlaan en Krugerlaan) blijven de intensiteiten vrijwel gelijk: van 5.500 naar 5.300 mvt/etmaal. Op de Sterrenweg gaan de intensiteiten van 2.900 naar 2.100 mvt/etmaal; Markermeerstraat van 1.200 naar 1.100; Naardermeerstraat 1.700 naar 1.900; Planetenweg van 7.700 naar 7.200 mvt/etmaal. De effecten zijn verkeerskundig 
acceptabel en er treedt een wat gelijkmatiger verdeling van het verkeer in het noordelijk deel van Berkel op. 
 
In de peiling wordt over het al dan niet openstellen van de Noordeindseweg de meeste reacties gegeven. 80% van de respondenten ondersteunt een openstelling en 20% heeft hiertegen juist bezwaren.
 
Variant 8

Variant 8 is een nieuwe variant, die niet in de peiling zat van het burgerpanel. Deze variant is ontwikkeld en doorgerekend op aanvraag van de coalitiepartijen Leefbaar 3B en CDA. Het valt al direct op dat bij variant 8 niet alleen de aansluiting op de rotonde éénrichtingsverkeer is, maar het hele wegvak Wilgenlaan-rotonde. Ook is de poller in de Herenstraat ongewijzigd gebleven.
Het college neemt deze variant als basis voor de maatregel “de Noordeindseweg in noordelijke richting open te stellen.” En dat is vreemd, want in de maatregel wordt niets gezegd over het eenrichtingsverkeer op het wegvak Wilgenlaan-rotonde. Ook is nergens iets terug te vinden van het effect is als de poller in de Herenstraat minder omhoog gaat. Het college presenteert dus cijfers die niet kloppen met de maatregelen die het voorstelt. Als de poller in de Herenstraat langer naar beneden gaat, komt er meer verkeer over de Noordeindseweg, punt.
“De effecten zijn verkeerskundig acceptabel”
Dat in variant 8 de effecten verkeerskundig acceptabel zijn, wil niet anders zeggen dat er geen effect ten opzichte van de huidige situatie optreedt dat er bijvoorbeeld over een straat onacceptabel veel auto’s gaan rijden. Het hoeft geen verbetering te zijn; als je alle veranderingen van variant 8 bij elkaar optelt, zie je namelijk onder de streep een toename van 700 motorvoertuigen/etmaal in Berkel-Noord. Let wel, dit is met een poller in de Herenstraat waarbij de tijden niet veranderen.
Ook schrijft het college: “… en er treedt een wat gelijkmatiger verdeling van het verkeer in het noordelijk deel van Berkel op.” In het rapport van Grontmij staat het iets ongenuanceerder, want daar wordt heel Berkel bekeken: Het openstellen van de Noordeindseweg in Noordelijke richting heeft geen gevolgen voor de verkeersintensiteiten binnen Berkel, met uitzondering van de verkeersdruk op de Sterrenweg. Er zal een kleine verschuiving plaatsvinden.”
Het college redeneert dan: “Er zijn geen positieve en ook geen negatieve effecten, maar 80% van de inwoners wil de Noordeindseweg weer open, dus kunnen we de boel best opengooien.”
80% van de respondenten ondersteunt een openstelling”
Hier gaat het helemaal mis. Om dit percentage te vinden moet goed gezocht worden in de peiling die door het burgerpanel is ingevuld over de varianten. Bij variant 1 (Opheffen blokkades Noordeindseweg en Herenstraat) staat het volgende:
  • Er zijn door 400 respondenten 818 opmerkingen gemaakt (totaal aantal respondenten: 796)
  • De meeste opmerkingen (198) gingen over de aansluiting van de Noordeindseweg (punt 1)
  • Het merendeel van de opmerkingen van punt 1 is positief over de aansluiting
  • In ongeveer een vijfde van de opmerkingen worden juist bezwaren van het opheffen van de blokkade genoemd.
Het college redeneert als volgt:
  • Ongeveer een vijfde van de opmerkingen is tegen opheffing, dus is vier vijfde voor (neutrale opmerkingen worden genegeerd)
  • Vier vijfde is 80%. Dus 80% van de 198 opmerkingen schalen we op naar alle respondenten van de peiling. Van de 796 respondenten is dus 80% voor openstelling.
Het college doet het voorkomen alsof het voor elke openstelling geldt. Maar wat staat er bij variant 6 (Noordeindseweg als 30km/h in één richting aangesloten op de rotonde):
  • Van de 83 opmerkingen over eenrichtingsverkeer op de Noordeindseweg is bijna zeven op de tien opmerkingen negatief gestemd. Een aantal geeft aan dat dit een compromis is, het lieftst(sic) zouden ze zien dat de de(sic) blokkade wordt opgeheven en een twee richtingsaansluiting wordt gerealiseerd.
  • Ongeveer vier vijfde van de opmerkingen is negatief over de Noordeindseweg als ETW (punten 5 en 30).
    (ETW: Erftoegangsweg, ingericht als 30km/h zone)
Tot slot moet nog opgemerkt worden dat de respondenten natuurlijk geen weet hadden van de verkeersstromen die op kunnen treden bij de verschillende varianten. Die werden natuurlijk pas na de peiling berekend. Als respondenten hadden geweten dat er over de Noordeindseweg zonder blokkades (variant 1) bijna 11.500 motorvoertuigen/etmaal gaan rijden hadden ze waarschijnlijk wel een andere mening gehad. Daarom was ook de insteek van de peiling: alle mogelijke varianten in kaart brengen.
Dit is de eerste aflevering van een serie analyses van het nieuwe mobiliteitsplan voor Berkel.